Fotografie: Mick van Hesteren
Astrid Kodde is huisarts, kaderarts palliatieve zorg en medisch adviseur bij stichting PaTz. Regelmatig ziet ze de toegevoegde waarde van vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg. ‘Als je intensief voor iemand zorgt, moet je kunnen bijtanken. Dat is geen luxe, maar pure noodzaak.’
‘De aanwezigheid van een vrijwilliger brengt veel rust en ruimte’, vertelt Astrid. ‘Voor terminaal zieke mensen kan het fijn zijn om hun zorgen te delen met een buitenstaander. Iemand die dichtbij komt. Je belast bovendien de mantelzorger niet. Voor de mantelzorger is het fijn om met een gerust hart even weg te kunnen, omdat hij of zij weet dat er iemand bij hun geliefde is. VPTZ-vrijwilligers zijn speciaal getraind om mensen in hun laatste levensfase en hun mantelzorgers te ondersteunen met praktische hulp en persoonlijke aandacht.
Eigen emoties
Om goed afscheid te kunnen nemen, moet je als mantelzorger een beetje op de been kunnen blijven. Ben je alleen maar aan het zorgen, dan kom je niet toe aan je eigen emoties. Soms geeft alleen het idee dat je ondersteuning kunt krijgen al veel rust.
De vrijwilligers van VPTZ zijn getraind, erg sensitief en goed in staat aan te voelen wat in een situatie nodig is.
Het mooie van een vrijwilliger is ook dat hij of zij niks van je vraagt. Een vrijwilliger kan ‘niks doen’, er gewoon zijn. Je hoeft bijvoorbeeld geen gastvrouw of -heer te zijn. Dat neemt veel druk weg. Zo is er ruimte om te vertellen wat jou bezighoudt. Vrijwilligers zijn getraind om te luisteren. Dat kan van grote waarde zijn.
Getraind
’In de zorg zoeken we altijd naar hoe we patiënten en hun naasten kunnen ondersteunen in de laatste fase van het leven. Tegelijkertijd maken we vreemd genoeg geen of te weinig gebruik van VPTZ-vrijwilligers. Dat is vreemd. Soms is een professional niet per se nodig. De vrijwilligers van VPTZ zijn getraind, erg sensitief en goed in staat om aan te voelen wat in een situatie nodig is. Ik hoop dat mijn collega-artsen sneller denken aan de inzet van een VPTZ-vrijwilliger. Vooral als ze merken dat iemand thuis wil sterven. Daarbij hoef je niet bang te zijn voor ingewikkelde procedures. Je belt de coördinator en het wordt meteen opgepakt.
Als ik merk dat iemand twijfelt over het inschakelen van een vrijwilliger, dan raad ik altijd aan om het een paar keer te proberen. Klikt het niet of voelt het niet prettig, dan kun je ermee stoppen. Maar in de praktijk blijkt dat mensen vrijwel altijd blij zijn met hun vrijwilliger.’
Een VPTZ-organisatie bij u in de buurt?
Bij VPTZ Nederland zijn ruim 200 lidorganisaties aangesloten. Zij bieden palliatieve terminale zorg thuis, in hospices en in een aantal gevallen ook in een zorginstelling. Op deze kaart vindt u snel een VPTZ-organisatie in uw buurt. Elke organisatie werkt op z’n eigen manier. De ene organisatie richt zich bijvoorbeeld alleen op vrijwilliger palliatieve terminale zorg. Andere organisaties hebben een ruimer werkgebied: informeer gerust bij de organisatie in uw omgeving of er ook in uw woonplaats zorg thuis mogelijk is.
Meer verhalen lezen van en over VPTZ-vrijwilligers?
Kijk op de jubileum-verhalen-pagina.