Laetitia: ‘Vrijwilligers zijn vertrouwd met de laatste fase van het leven.’

Fotografie: Tamar Koppel

Laetitia Schillemans is oncologisch en palliatief verpleegkundige in de eerste lijn en ambassadeur van stichting PaTz (palliatieve thuiszorg). Ze begeleidt mensen in alle fases van hun ziekte. ‘Vrijwilligers zijn niet bang voor emoties of het naderende afscheid. Ze zijn vertrouwd met de dood, stralen rust uit en luisteren. Een vrijwilliger kan een enorme meerwaarde opleveren voor een goed afscheid en rouwproces.’

‘Ernstig ziek zijn heeft enorm veel impact’, vertelt Laetitia. ‘Je ervaart fysieke en mentale klachten. Zeker als je weet dat je niet meer beter gaat worden. Ook voor de naasten is dit moeilijk. Ik ben er voor cliënten die thuis zorg krijgen en geef begeleiding. Ik ga het gesprek aan, luister, bied veiligheid en zoek mee naar wat ondersteunend kan zijn. Waar nodig verwijs ik door naar andere professionals zoals de thuiszorg, fysiotherapie en haptonomie. Bij palliatieve of terminale patiënten verwijs ik ook regelmatig door naar de vrijwilligers van VPTZ.

Vrijwilligers stralen rust uit, luisteren en zijn altijd dichtbij als je ze nodig hebt.

Een aantal jaar geleden kwam ik bij een man en vrouw op hoge leeftijd. Het was voor beiden hun tweede huwelijk en ze hadden elkaar na het overlijden van hun partners gevonden. Ze waren enorm verbonden met elkaar. Het bericht dat de man niet meer lang te leven had, kwam als een enorme klap. Mede doordat ze al eerder een geliefde hadden verloren, was het afscheid heel moeilijk.

Ervaring met de dood

Zijn vrouw en kinderen vonden het heel zwaar. Een kopje thee zetten was al te veel. De vrijwilligers van VPTZ brachten rust. Door bij hen te zijn en te ondersteunen. De vrijwilligers van VPTZ hebben veel ervaring met de dood. Ze kennen het proces en zijn niet bang voor de laatste fase van het leven, ze zijn er juist vertrouwd mee. Ze stralen rust uit, luisteren en zijn altijd dichtbij als je ze nodig hebt.

Fijn en rustig afscheid

Juist in de laatste fase van leven, gebeurt er ontzettend veel. Mensen zijn soms bang voor de dood. De emoties lopen hoog op. Er komen soms veel mensen langs. Zorgprofessionals, en natuurlijk mensen die afscheid willen nemen. Vaak is dit een reden voor iemand om geen vrijwilliger in te zetten. Maar juist dan zeg ik: doen! Een vrijwilliger is niet zomaar iemand. Juist het contact met elkaar in de laatste dagen van iemands leven is heel bijzonder. Een vrijwilliger maakt een fijn en rustig afscheid mede mogelijk.

Keurmerk

Huisartsen zeggen vaak “ik wist helemaal niet van het bestaan van vrijwilligers af”. Heel zonde, want vrijwilligers kunnen van grote betekenis zijn. Zelf verwijs ik het liefst zo snel mogelijk door. De samenwerking met de organisaties die zijn aangesloten bij VPTZ Nederland, is altijd heel professioneel en goed. Door de opleidingen, randvoorwaarden en intervisiemomenten is VPTZ Nederland een soort keurmerk geworden.

Fijne match

Mijn ervaring is dat de organisaties altijd een goede match maken. Ze kijken en luisteren heel goed welke vrijwilliger goed past bij de behoefte van de cliënt. Een aantal keer is het voorgekomen dat er acuut een vrijwilliger nodig was. Zelfs één telefoontje van mij naar de coördinator van de lokale VPTZ organisatie leverde een hele fijne match op met een vrijwilliger.

Ik zou iedereen daarom ook willen adviseren: denk op tijd na over je eigen sterven. En praat hierover Dit geeft jezelf, maar ook je naasten vaak veel rust.’

Een VPTZ-organisatie bij u in de buurt?

Bij VPTZ Nederland zijn ruim 200 lidorganisaties aangesloten. Zij bieden palliatieve terminale zorg thuis, in hospices en in een aantal gevallen ook in een zorginstelling. Op deze kaart vindt u snel een VPTZ-organisatie in uw buurt. Elke organisatie werkt op z’n eigen manier. De ene organisatie richt zich bijvoorbeeld alleen op vrijwilliger palliatieve terminale zorg. Andere organisaties hebben een ruimer werkgebied: informeer gerust bij de organisatie in uw omgeving of er ook in uw woonplaats zorg thuis mogelijk is.

Meer verhalen lezen van en over VPTZ-vrijwilligers?

Kijk op de jubileum-verhalen-pagina.