Grote rol voor vrijwilligers in de palliatieve zorg

Eerder deze week verscheen het advies ‘Leven met het einde in zicht’ van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS). Meerdere keren in het rapport wordt de grote waarde van vrijwilligers benadrukt. Wij zijn blij met deze erkenning. Inderdaad zijn vrijwilligers vaak een onmisbare aanvulling op de beroepsmatige zorg en de mantelzorg.

Verspreid over Nederland zijn er meer dan 12.000 opgeleide vrijwilligers actief die ingezet kunnen worden bij mensen in de laatste levensfase. Zij hebben een belangrijke toegevoegde waarde voor mensen die thuis overlijden of in een hospice of andere zorginstelling.

Wij herkennen ons sterk in een aantal van de aanbevelingen. Zo beveelt de Raad aan dat vroegtijdige informatievoorziening van het niet-medische ondersteuningsaanbod de standaard wordt gemaakt. Dat is wat ons betreft een schot in de roos. Het is erg belangrijk om tijdig op de hoogte te zijn van de mogelijke inzet van vrijwilligers. Nu worden vrijwilligers nog te vaak erg laat ingeschakeld, bijvoorbeeld als het water de mantelzorgers al over de schoenen loopt. Bekendheid met deze vrijwilligers kan ook vóór de terminale fase al nuttig zijn. Te weten dat er (op termijn) vrijwilligers beschikbaar zijn die je kunnen ondersteunen als je thuis wilt sterven, kan rust geven.

Daarnaast pleit het rapport voor een structurele, kostendekkende financiële ondersteuning voor de inzet en coördinatie van vrijwilligers. Nu leven vrijwilligersorganisaties in feite van jaar tot jaar. Dat pleidooi ondersteunen we volledig omdat het van belang is dat er sprake is van een toereikende financiering. Deze financiering moet zekerheid bieden, zodat de organisaties zich kunnen concentreren op het bieden van zorg en ondersteuning. Ook moet de regeling geen ingewikkelde regeldruk met zich meebrengen voor vrijwilligersorganisaties.

Tot slot roept het rapport op tot het vergroten van de bekendheid van de rol van vrijwilligers en de werving van vrijwilligers, bijvoorbeeld door een publiekscampagne. Een dergelijke campagne moet er wat ons betreft absoluut komen en wij willen daar graag aan bijdragen. Zeker in ons zorglandschap, met onder meer een vergrijzende bevolking en een tekort aan zorgmedewerkers, kunnen vrijwilligers het verschil maken. Laten we gezamenlijk – overheid, koepel- en netwerkorganisaties, opleidingscentra, professionals en vrijwilligers – ons ervoor inspannen dat mensen hun laatste levensfase zo goed mogelijk kunnen doormaken.