Groeiende druk op hospicezorg zichtbaar in nieuwste cijfers

In 2024 hebben ruim 12.000 mensen de laatste fase van hun leven doorgebracht in een hospice. Dat is een stijging van 11% ten opzichte van 2023. Deze uitkomst komt naar voren uit de Registratierapportage 2024, een gezamenlijke uitgave van de Associatie Hospicezorg Nederland (AHzN) en Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) Nederland.

Groei hospicezorg
Het aantal terminaal zieke mensen dat hun laatste levensfase in een hospice doorbrengt, neemt al jaren toe. In 2014 waren dat er nog zo’n 5.000; in tien jaar tijd is dat aantal meer dan verdubbeld. De cijfers maken ook duidelijk dat de vraag naar hospicezorg de beschikbare capaciteit overstijgt. VPTZ Nederland en AHzN vertegenwoordigen samen 153 hospices met in totaal 855 bedden maar dat aantal is niet voldoende om aan de groeiende behoefte te voldoen.

Onderzoek binnen het project Versterken Hospicezorg in het Nationaal Programma Palliatieve zorg II wijst uit dat de behoefte aan hospicebedden de komende jaren alleen maar meer toeneemt, mede door de dubbele vergrijzing – meer ouderen én meer 80-plussers – al zijn er regionale verschillen. “Helaas kan niet iedereen die in een hospice wil sterven daar terecht,” zegt Carla Aalderink, directeur van VPTZ Nederland. ”Dat past niet bij onze missie: een waardige laatste levensfase, op de plek van voorkeur, met de inzet van vrijwilligers. Nieuwe initiatieven en uitbreiding van bestaande hospices zijn daarom broodnodig en verdienen onze steun en waardering.”

Ook zien we in de rapportage dat de ligduur in de hospices korter is dan in voorgaande jaren, en ging bijna 20% van de inzetten van vrijwilligers bij mensen thuis om een spoedinzet.

Marjolein Groot, voorzitter AHzN: “Beide trends laten zien dat nog altijd tot het laatst wordt gewacht met inschakelen van palliatieve terminale zorg en ondersteuning. Terwijl we in de praktijk al jaren vaak horen: ‘hadden we dit maar eerder geweten’. Daarom is het van belang dat we een breed publiek blijven informeren over ons werk.”

Naast de stijging van de spoedinzet van de vrijwilligers in de thuissituatie zien we ook dat de inzet bij niet-spoedvragen ook toeneemt. In 2024 steeg die inzet met 8%. “Deze vorm van zorg is minder bekend, maar minstens zo waardevol”, aldus Marjolein Groot.

Groot aantal vrijwilligers en cliënten
Dagelijks zetten vele vrijwilligers in ons land zich in voor mensen in de laatste levensfase en hun naasten: in hospices, thuis of in zorginstellingen. In 2024 waren in totaal 14.250 vrijwilligers actief in deze vormen van zorg. Samen ondersteunden zij bijna 18.000 cliënten en hun naasten. Van deze vrijwilligers is meer dan driekwart actief in hospices. Gezamenlijk besteedden de vrijwilligers meer dan 1,6 miljoen uur aan directe zorg en ondersteuning van cliënten.

Naar de Registratierapportage 2024 (VPTZ Nederland & AHzN)

Naar Factsheet 2024 (VPTZ Nederland)